Het lukt me niet...

Het lukt me niet meer. Schrijven. Al wekenlang loop ik rond met een gevoel dat er van alles uit moet, maar iedere keer als ik ervoor ga zitten, blokkeer ik. Dan voel ik over alles wat ik wel op papier zet een grote ‘mèh’ - want niet mooi, perfect, bijzonder genoeg - en geef ik uiteindelijk gefrustreerd toe aan de behoefte om me weer terug te trekken. Het lukt me niet. Super irritant. En na weken van steeds weer mijn best doen, onderzoeken waar het dan mis gaat in mij - met als doel het te fixen - en vervolgens weer stilletjes op te geven, besloot ik vandaag dat ik maar beter kan gaan schrijven over dat waar ik nu ben. Namelijk: HIER. Hallo lieve mensen, het lukt mij even niet.

Ik weet niet hoe het met jou zit, maar toegeven dat ik iets niet kan, vind ik één van de moeilijkste dingen die er is. Nou is het natuurlijk helemaal niet zo ernstig om een tijdje niet te kunnen schrijven, maar zelfs in dit kleine voorbeeld heb ik er al last van. Het gaat namelijk over iets wat ik normaal gesproken vrij makkelijk doe en waar ik veel voldoening uit haal. Ik krijg er energie van als de woorden uit m’n vingers stromen. Daarnaast levert het schrijven ook best wel eens waardering van mensen op en zeg nou zelf; het is toch heerlijk om complimenten te krijgen - hoe ongemakkelijk ook - en het gevoel te hebben dat je iets kunt?! Volgens mij doet dat bij iedereen wel iets met zijn of haar gevoel van eigenwaarde. En jezelf waardevol voelen in het leven.. er toe doen.. dat is gewoon fijn. Toch?

Alleen is de grote vraag; hoe kom ik aan mijn gevoel van eigenwaarde? Als ik het (alleen maar) zou halen uit mijn prestaties, dan zou ik me soms fantastisch voelen en soms finaal waardeloos. Dat is behoorlijk kwetsbaar en zou ook nog eens zo’n enorme prestatiedruk geven, dat er van ontspannen leven maar weinig overblijft. Ik zou van waarde zijn vanwege dat wat (en hoe) ik DOE, niet vanwege wie ik BEN. Met als gevolg dat ik dan ook echt altijd het onderste uit de kan zou moeten halen om van waarde te blijven. En zelfs dan nog zou ik falen. Ik ben niet perfect namelijk. Alles kunnen, altijd alles perfect uitvoeren is onmogelijk als mens. Dus is er wat anders nodig..

En dat heeft iets met liefde te maken. Geen zoetsappige aai-over-de-bol of ik-zie-alles-door-de-vingers liefde. Maar liefde die eerlijk is over jouw imperfecties of je irritante en onhandige gedrag. Liefde waarin je kunt ervaren dat er van je gehouden wordt met je hele hebben en houwen. Dus jij met al je nukken en eigenaardigheden. Met je falen én je mooie prestaties. Met je leukigheid en je boze buien. Wanneer je kunt ervaren dat je geliefd bent met alles wat er niet perfect aan je is - hangt jouw gevoel van waarde niet langer af van wat of hoe je doet, maar van het feit dat je geliefd bent! En dat geeft ruimte om van binnenuit in een soort ontspanning te kunnen groeien of veranderen.

Maarja.. hoe kom je aan zo’n gevoel? Het zou fijn zijn als je dit in de eerste plaats vroeger thuis hebt ervaren, in je gezin van herkomst. Dat er een warm welkom was voor jou tijdens je eerste kennismaking met de aarde en met de mensen om je heen. En daarna in je opgroeien en in de wereld, verder weg van thuis.. op school, in vriendengroepen, in de kerk of op je werk.. Het is nodig dat je - vooral toen je jong was - gezien werd, aandacht kreeg, welkom was met al je gevoelens en tegelijk ook gezonde grenzen kreeg waar je in alle veiligheid tegenop kon botsen, zodat je ook je eigen grenzen kon gaan ontdekken. Jammer genoeg gaat daarin nogal eens iets mis. Hoewel je ouders vaak het beste met je voorhebben en doen wat ze kunnen om je in een liefdevolle omgeving op te laten groeien, schieten ook zij weleens tekort. En op school, onder vrienden, in de kerk of op werk, kan het ook zomaar gebeuren dat je je afgewezen voelt, buitengesloten, vergeten of apart gezet. Er gaat dus veel mis op deze aarde als het gaat over welkom, over je geliefd voelen en aanvaard.

“Ik doe er niet toe” kan zomaar een basiszinnetje in je leven worden wanneer je opgroeit in een wereld die je regelmatig veroordelend bekritiseert, negeert of alleen maar lovend toejuicht als je iets fantastisch neerzet. En het leven wordt daar niet bepaald leuker of makkelijker van. Sterker nog.. wanneer ik weer eens een tijdje in zo’n zinnetje rond hang (en ik heb het nu over de wat grotere het-lukt-me-niet's in mijn leven) dan voelt het leven zelfs bijna niet te doen. Ik moet dan echt op zoek naar de mildheid in mezelf over dat wat niet lukt en wanneer ik dat daar even niet meer kan vinden, dan is het nodig dat ik mensen met eerlijke, liefdevolle ogen opzoek. Zodat ik kan kijken en ontvangen. Ik moet dan plekken zoeken waar ik liefde kan vinden in plaats van veroordeling. Iets waarbij ik altijd weer een drempel over moet, uit schaamte voor wie ik ben en voor wat ik nodig heb of uit angst voor afwijzing om wat ik gedaan (of niet gedaan) heb.

Nou is er één ding wat ik met zekerheid durf te zeggen en dat is: jij (en ik) doet er toe. Want je bent er. Je bestaat. En dat is niet omdat jij jezelf geboren liet worden, maar omdat Iemand jou levensadem gaf en geeft. Iemand heeft besloten dat jij er moest zijn. En zelfs wanneer je het gevoel hebt dat je ongewenst was bij jouw ouders.. hij heeft jou wél gewild. Ook al is het misschien maar moeilijk te geloven: hij is er (Ik Ben) en zal je nooit verlaten ('zelfs al verlaten mijn vader en moeder mij..' Ps 27: 10)! Ik noem hem God. Het feit dát je er bent, betekent dus dat je er toe doet. Het is geen vraag. Je hebt bestaansrecht, zonder dat je daar ook maar iets voor hebt hoeven en kunnen doen. Daarin ben je niks meer, maar zeker ook niks minder dan een ander!

Het kan moeilijk zijn om dit te geloven (en trouwens: soms is het ook erg moeilijk om blij te zijn met het feit dát je bestaat) wanneer je je afgewezen of vergeten hebt gevoeld door mensen en misschien ook wel door God. Dan kan het goed zijn om mensen op te zoeken die jou alsnog iets kunnen laten ervaren van dat wat je gemist hebt in je leven; aandacht voor jou, een echt welkom, een plek om te mogen komen met alles wat er in je leeft. Geen oordeel, maar iemand die naast je zit en eerlijk en met mildheid tegen je kan zeggen; ‘ja, dat heb je inderdaad niet zo handig aangepakt’ of ‘nee dat klopt, het is je niet gelukt.. EN ik houd nog steeds van je.’ Iemand bij wie je in ogen kunt kijken om te zien dat er geen oordeel is, maar liefde en begrip. Omdat diegene zelf zó goed weet hoe het is om mens te zijn en niet alles te kunnen..

Ook hier zit zo’n mens. Een mens die niet alles kan. Die af en toe zo verstrikt raakt in haar perfectionisme.. dat ze pas weer verder kan, wanneer ze eerlijk zegt:

HET LUKT ME NIET! Vandaag ben jij mijn getuige.

Bedankt daarvoor.

Aline

Psychosociaal Therapeut bij Therapiepraktijk Onderweg