Als het donker is...

“En ik dacht nog wel dat het zo goed met me ging afgelopen tijd”, zucht ze snikkend. Driftig veegt ze de tranen, die langzaam naar beneden rollen, van haar wangen. “Als ik je zo zie, dan denk ik dat eigenlijk nog steeds.. dat het goed met je gaat”, zeg ik. Niet om haar gerust te stellen of te sussen, maar omdat ik het ook écht geloof.

Om de één of andere reden zijn we gaan denken dat het niet goed met ons gaat wanneer we huilen of soms ook voor langere tijd verdrietig, somber of zelfs depressief zijn. Maar hoe zijn we in vredesnaam op het idee gekomen dat het pas goed met ons gaat wanneer we onszelf hieperdepiep voelen, altijd aan staan, volle energie hebben en het leven alleen maar fantastisch vinden? Het lijkt me nogal onhaalbaar, onrealistisch en doodvermoeiend!

We leven in een tijd waar alles draait om maakbaarheid. Wanneer je even niet zo lekker in je vel zit, word je er vaak maar zo van beschuldigd dat je dus niet hard genoeg je best hebt gedaan om positief te blijven. Depressieve gevoelens worden regelmatig gezien als falen. En huilen.. nouja, huilen mag soms wel. Maar dat moet dan toch ook een keer weer over zijn..?

Weet je wat ik denk? Ik denk dat we allemaal hartstikke doodgaan van binnen door het geloof in de illusie van maakbaarheid. Simpelweg omdat het leven niet maakbaar IS! En nu niet te snel zeggen “ja maar…”. Want ik weet echt dat als je iets wilt veranderen, je hier zelf actie in zult moeten ondernemen. En ik weet ook dat er vrijwel altijd, in elke moeilijke situatie waar je in terecht komt, een mogelijkheid is om te kiezen hoe je daar dan vervolgens mee omgaat. Het is niet zo dat je daar helemaal nooit iets in kunt doen. Maar zo wil ik het dan ook noemen: iets.

Want wat nou als het je niet lukt? Wat nou als datgene wat jou overkomt je zo onderuit haalt en je zo lam legt, dat je simpelweg de mogelijkheid niet meer voelt om te kiezen hoe je ermee om moet gaan? Ben je dan fout? Mislukt? Een zeurpiet of aansteller? Moet je dan beter je best doen om het te fixen of je vrolijker voordoen dan je je ten diepste voelt?

Ik heb me lange tijd zo gevoeld in mijn leven. Ik dacht dat ik mezelf al mijn negatieve gedachten en gevoelens had aangepraat en dat ik gewoon wat beter mijn best had moeten doen om positief te blijven. Inmiddels weet ik beter. In plaats van al die kritiek op mezelf, had ik juist liefde nodig. In de eerste plaats liefde van anderen. Mensen die mij konden helpen mezelf te begrijpen, omdat ze er zelf ook iets van begrepen hadden in hun leven. Zo kon ik langzaam maar zeker wat milder worden naar mezelf óók wanneer positief zijn me even niet meer lukte.. Mijn negatieve levenshouding bleek namelijk best heel logisch toen ik met wat hulp terug ging kijken naar de plek waar ik vandaan kwam.

Weet je wat nou zo leuk is? Op het moment dat ik toestemming voelde bij mensen om te komen met mijn verdriet, mijn boosheid, mijn somberheid en dat na verloop van tijd ook een beetje ging vertrouwen, brak ergens in het stikkedonker op een zeker moment het Licht weer wat door. Er kwam weer ruimte voor humor, gekkigheid, adem en dankbaarheid. De neiging is om dan te zeggen dat het weer GOED met me ging. Maar ik denk dat dat niet helemaal klopt. Het was al goed. Ook in het donker. Ook op de momenten dat ik het niet kon voelen. De aanwezigheid van het Licht hing namelijk niet af van mijn gevoel. Het was alleen heel erg fijn om er dit keer ook iets van te kunnen zien en ervaren!

Inmiddels heb ik wat vertrouwen gekregen dat het nog steeds goed met me gaat ook op de momenten wanneer het weer eens stikdonker is. Ook als ik zeg: “Het gaat even niet zo goed met me..”. Want dat eerlijk kunnen zeggen tegen iemand, met mildheid naar mezelf, maakt dát het goed met me gaat. Ruimte kunnen geven aan gevoelens die eruit moeten houd je levend. En ja, eerlijk is eerlijk, dat doet ook pijn.. Het leven bestaat - naast gelukkig de prachtige momenten - nu eenmaal vaak uit lijden en tegenslagen. Je mag me pessimistisch vinden en misschien ben ik in mijn leven ook wel het meest vertrouwd geraakt met het donker. Maar ik voel me juist vol optimistisch over het Leven!

Ik heb in het donker én in het licht de ander hard nodig en ik geloof dat ik niet de enige ben. We hebben elkaar nodig. Niet om met makkelijke zinnetjes als “ah joh, het komt wel weer goed” of “kop op” sombere gevoelens weg te poetsen. Maar door naast elkaar te gaan zitten. In het donker. Zwijgend samen te wandelen. In een ongelovig vertrouwen dat het Licht er al is en voor het eerst of opnieuw door zal breken.

Aline

Psychosociaal therapeut

bij Therapiepraktijk Onderweg